Beauty & Fashion
Subscribe SubscribedDeprecated: Function bp_core_get_user_domain is deprecated since version 12.0.0! Use bp_members_get_user_url() instead. in /home/thearttellercm/tiptuber.com/wp-includes/functions.php on line 6078
Kraliçe Tiye’nin tacında 2 tüy olan büstü İÖ 1355, Amarna dönemi, 18. Hanedanlık, 22.5 cm yüksekliğinde, yapımında porsuk ağacı,lapis lazuli, altın ve mozaik kullanılmıştır. Berlin’de Neues Museum’da sergilenmektedir.
Tüm Mısır tarihindeki en ilginç kadınlardan birisine, Kraliçe Tiye Büstüne bakıyoruz. Kraliçe Tiye Bir bürokratın kızı olarak doğuyor, sonrasında ise Mısır Firavunu ile evleniyor. Firavun olan eşinin ölmesiyle de tenzili rütbe oluyor ve Anne Kraliçe oluyor. Ancak daha sonraları oğlu tarafından yüceltilecek, oğlu onu ilahlaştıracak, tanrıça mertebesine yükseltecek.
Kraliçe Tiye’nin bu küçük heykeline baktığımızda, az önce anlattığım tarihsel öykünün önemli bir kısmını görebiliyoruz. Asalet duygusunu çok net hissediyoruz, hayata sıradan bir insan gibi başlamış olsa da çok asil. Bakışları uzağa bakıyor, bir kraliçe olduğundan hiç şüphe duymuyoruz. Kendisine yaklaşmak mümkün değil. Bu heykelden, kendisinin fiziki özelliklerini de öğreniyoruz. Biraz yaşlı gibi gözüküyor. Burnunun altında başlayan, her iki yanağındaki çizgiler derinleşmiş. Ayırdedici, karakteristik bazı özellikleri de var yüzünün. Sanırım bu heykel, bize onun nasıl gözüktüğüne ilişkin iyi bir fikir veriyor. Yüz ve boyun bölgesinin yapımında porsuk ağacı kullanılmış. Bu ahşabın güzel koyu rengi, kullanılan ağaçtan geliyor. Gözlerde abanoz ve kaymaktaşı kullanılmış. Başka materyaller de var. Altın, bazı yarı değerli taşlar, başındaki örtünün hemen altında lapis lazuliyi görüyoruz, üstü kapatılmış gözüküyor. Bu doğru, zira burada Tiye’nin hayatında olan değişikliklerin kanıtlarını görüyoruz.
Bu heykelin, Tiye’nin eşi olan Firavun Amenophis III henüz hayattayken yapılmış olduğu düşünülüyor. Başında gördüğümüz bu örtünün altında aslında firavunun karısı olduğunu, kraliçe olduğunu gösteren altından bir örtü var. Bunu alnının ön tarafındaki iki altın klipsten de anlıyoruz, kraliçe olduğunu simgeleyen altın taç oraya takılıyor olmalı. Burada kraliyetten olduğunu, firavunun eşi olduğunu vurgulamak için kobra yılanı olurdu. Muhtemelen eşi ölüp statüsü Ana Kraliçeye indirildiğinde yılanı çıkartmışlardır. Ancak Tiye çok önemli ve çok akıllıymış, oğlu da annesinin fikirlerine çok değer verirmiş ve onun siyasette aktif rol alabilmesi, devlet işlerinde etkin olabilmesini sağlamak için annesini tanrıça statüsüne yükseltmiş. Sanırım başındaki örtü de bu sırada eklenmiş olmalı. Eminim bu heykel ilk yapıldığında göz kamaştırıcıydı. Şimdi ilk görkeminden uzak, ancak başının arkasına baktığımızda küçük mavi mozaik parçaları var, bunlara hala ışıkta çok güzel ışıldıyorlar. Sanırım başın tamamı bu şekilde kaplanmıştı, ve bu da ona tanrıçaya yakışır bir görüntü veriyordu, hem kraliyet ailesinden hem de ilahi. Başlığı arkaya doğru devam ediyor, burada boynuzları, bir güneş kursunu ve iki büyük tüy görüyoruz.
Güneş kursu, oğlu Akhenaton’un kurmuş olduğu dini simgeliyor olabilir. Firavun Akhenaton, Mısır’da çok tanrıcılığı bitiriyor, tek tanrılı bir dine geçiyor, tek tanrı olan Aten’in sembolü ise güneş. Bu heykel bize Kraliçe Tiya’nın ne kadar önemli bir kişilik olduğunu, gücünü, oğlunun ona ne kadar saygı duyduğunu gösteriyor ve aynı zamanda Mısır tarihinde o dönemde yaşanmış olanlar hakkında da fikir veriyor.
* Bu video, Dr. Beth Harris ve Dr. Steven Zucker’ın açıklamaları baz alınarak düzenlenmiştir. Orijinal video Beth Harris ve Steven Zucker tarafından hazırlanmıştır (KhanAcademy,2022)